เครื่องดัดท่ออัตโนมัติระบบ NC และ CNC
ข้อมูลทางเทคนิคเกี่ยวกับการดัดท่อ
1. การดัดท่อเป็นกระบวนการที่ใช้ในการปรับรูปร่างท่อให้เป็นรูปทรงต่างๆตามต้องการด้วยการด้ดโค้ง
กระบวนการนี้ใช้ได้กับโลหะ โลหะผสม อลูมิเนียม ไททาเนียม และเหล็ก มีการใช้วิธีการต่างๆในการดัดท่อขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้และความแม่นยำที่ต้องการ ขั้นตอนทั่วไป ได้แก่
1. การดัด(ดึง)แบบโรตารี่ (Rotary Draw Bending)
2. การดัดแบบอัด (Compression Bending)
3. การดัดแบบ Ram Bending (Press Bending)
4. การดัดแบบ 3 ลูกกลิ้ง (3-Roll Bending)
2.1 ประเภทและกระบวนการของการดัดท่อ
2.1.1 การดัดท่อแบบโรตารี่ (Rotary Draw Bending)
เมื่อใช้การดัดท่อแบบโรตารี่ (Rotary Draw Bending) ท่อจะถูกยึดระหว่างแม่พิมพ์ดัด(Bend die)กับที่ยึดแม่พิมพ์(Clamp Die) ชิ้นงานโลหะจะหมุนรอบตามรัศมีของแม่พิมพ์ดัด มีแม่พิมพ์แรงดัน (Pressure Die) ยึดชิ้นงานเพื่อรับความเค้นในแนวรัศมี ซึ่งเกิดขึ้นระหว่างกระบวนการขึ้นรูป และรองรับปลายท่ออีกด่าน หากมีการใช้แมนเดรลและแม่พิมพ์ wiper (wiper die)เพิ่มเติม (การดัดด้วยแมนเดรล) โดยติดเข้าไปกับแม่พิมพ์ดัด จะทำให้ชิ้นงานมีคุณภาพสูง ลดการย่นของท่อในพื้นผิวที่เกิดการดัด
2.1.2 การดัดท่อแบบแรงอัด (Compression Bending)
การดัดท่อแบบแรงอัดจะคล้ายกับการดัดท่อแบบโรตารี่ ใช้slide piece แบบเลื่อนและแม่พิมพ์ดัด(Bend die)แบบอยู่กับที่ ซึ่งขณะเดียวกันท่อจะถูกจับยึดกับที่ยึดแม่พิมพ์(Clamp die) จากนั้นslide pieceจะหมุนรอบรัศมีของแม่พิมพ์ดัด ดัดท่อให้เท่ากับรัศมีของแม่พิมพ์ดัด
2.1.3 การดัดท่อแบบ Ram bending (press bending)
กระบวนการดัดท่อแบบ ram ใช้ทั้งระบบแมนนวลและแบบไฮดรอลิก มาทำให้radius block ลงมากดที่ท่อ โดยมีcounter rollers2 อันรองอยู่ด้านล่าง เหมาะกับการดัดที่มีรัศมีความโค้งเยอะๆ และงานที่ต้องการความรวดเร็ว
2.1.4 การดัดท่อแบบ 3 ลูกกลิ้ง (3-roll Bending)
กระบวนการดัดท่อแบบ 3 ลูกกลิ้งสำหรับการผลิตชิ้นงานที่มีรัศมีการดัดโค้งขนาดใหญ่ วิธีการนี้คล้ายกับวิธีการดัดท่อด้วย ram แต่ counter rollers และ working cylinder ทั้งสองต้องหมุนอยู่จึงทำให้เกิดการโค้งงอ
3.3 ชุดเครื่องมืออุปกรณ์สำหรับเครื่องดัดท่อ NC และ CNC
เครื่องมือดัดสำหรับการดัดท่อแบบโรตารี่ (rotary draw bending) แม่พิมพ์ดัด(Bend die)เป็นเครื่องมือหลักที่ส่งท่อไปตามแนวแกนหมุน ที่ยึดแม่พิมพ์(Clamp die)กับแม่พิมพ์ดัดจะเคลื่อนที่ไปพร้อมๆกันในขณะที่จับยึดชิ้นงาน ส่วน Mandrel ใช้สำหรับป้องกันพื้นที่ดัดจากการเปลี่ยนแปลงรูปร่างและการยุบตัวของท่อหรือชิ้นงานขณะทำการดัด
แม่พิมพ์แรงดัน (Presure die) ถูกออกแบบมาเพื่อชดเชยแรงดัดโค้งและเพื่อให้ท่ออยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง มันจะเคลื่อนที่เป็นระนาบเดียวกันไปพร้อมกับท่อ แม่พิมพ์ wiper (wiper die) อยู่ในตำแหน่งระหว่างช่องว่างของแม่พิมพ์ดัดโค้งและท่อที่อยู่ในแนวสัมผัส คุณลักษณะที่สำคัญของแม่พิมพ์ wiper คือการออกแบบให้มีขอบแบบขนนก ซึ่งป้องกันไม่ให้ปลายที่ยื่นออกมาเกิดจุดครากและทำให้เกิดรอยย่น ท่อมีรัศมีขนาดเล็กและความหนาของผนังที่พอดีกัน การย่นอาจเกิดขึ้นไม่รุนแรง จึงไม่ใช้แม่พิมพ์wiper เพื่อลดต้นทุน
4. การใช้งานเครื่องดัดท่อระบบ NC และ CNC
การดัดท่อมีหลากหลายรูปแบบ ท่อและท่อโค้งใช้สำหรับงานป้ายต่างๆ งานโครงสร้าง การเกษตร (เช่น รถแทรกเตอร์) ชิ้นส่วนรถยนต์ ชิ้นส่วนไม้ประดับและเฟอร์นิเจอร์
ท่อทองเหลืองที่จะดัดจะแสดงในรูป มีรูปทรงต่างกัน แต่ส่วนที่โค้งงอมีขนาดเท่ากัน ดังนั้น แม่พิมพ์ที่ออกแบบไว้จะใช้กับท่อทั้งสอง